του Άρη Γάρου
Όταν περπατάς, όταν περιπλανιέσαι σε δρόμους με μεγάλη ιστορία νιώθεις ότι το οτιδήποτε γύρω σου μπορεί να σου μιλήσει. Μια τέτοια συνοικία που …μιλάει και με μεγάλη ιστορία είναι η Αγία Τριάδα.
Ξεκινάς από την πολύβουη Καλοκαιρινού και το γεμάτο κόσμο κέντρο του Ηρακλείου και βουτάς μέσα στη συνοικία και είναι λες και μπαίνεις σε μια άλλη διάσταση.
Οι σύγχρονες παρεμβάσεις είναι ελάχιστες και στην πλειοψηφία τους αποσπασματικές, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το τελευταίο οργανωμένο πολεοδομικό σχέδιο για την Αγία Τριάδα εκπονήθηκε το 1936. Από τότε οι παρεμβάσεις των εκάστοτε δημοτικών αρχών έγιναν με τη λογική της αντιμετώπισης κάποιων προβλημάτων που δεν έπαιρναν αναβολή, όπως το γεγονός ότι πολλά κτίσματα είναι ετοιμόρροπα και τα μπαλκόνια κυριολεκτικά πέφτουν στα κεφάλια κατοίκων ή και περαστικών.
Ο ξεναγός μας στην ιστορική αυτή συνοικία δεν είναι Κρητικός και φαινομενικά δεν είχε καμία σχέση με την Κρήτη ή το Ηράκλειο. Ο Συμεών Χούπας περιστασιακά ερχόταν στην Κρήτη αλλά τα τελευταία χρόνια όντας συνταξιούχος πολιτικός μηχανικός,μένει στην Αγία Τριάδα και αποφάσισε βλέποντας την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η Αγία Τριάδα να ενεργοποιηθεί και τώρα είναι πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου της περιοχής.
Ο Συμεών Χούπας, πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αγίας Τριάδας
Με τον κ. Χούπα ξεκινήσαμε το… οδοιπορικό μας στην Αγία Τριάδα και μας έβαλε απευθείας στα βαθιά στην οδό Μαστραχά που έσφυζε από ζωή ακόμα και μέχρι πρόσφατα και πλέον τα μαγαζιά που έχουν μείνει ανοιχτά είναι ελάχιστα.
Η ασέβεια που δείχνουμε ως κοινωνία ακόμα και στους ίδιους μας τους εαυτούς αποτυπώνεται γλαφυρά περπατώντας στην περιοχή καθώς ο οποιοσδήποτε που θέλει να παρκάρει «καβαλάει» ότι βρει μπροστά του προκειμένου να πετύχει το σκοπό του. Τα σκουπίδια είναι ένα άλυτο θέμα μάλιστα όπως μας λέει χαρακτηριστικά ο κ. Χούπας μία ώρα μετά που θα περάσει η Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου η εικόνα γίνεται ξανά ίδια όπως πριν έρθει η Υπηρεσία και σε αυτό έχουν μεγάλη ευθύνη και οι μειονοτικές ομάδες που ζουν στην περιοχή. Ο κ. Χούπας επιμένει στην προσωπική ευθύνη λέγοντας ότι δεν μπορούμε διαρκώς να αναζητούμε ευθύνες από το Δήμο αλλά πρέπει να δραστηριοποιούμαστε εμείς πρώτα και κύρια.
Ο Διογένης κάτι ψάχνει στα στενά της Αγίας Τριάδας
Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας η Αγία Τριάδα κατοικούνταν από τουρκοκρητικούς και αργότερα, μετά την ανταλλαγή πληθυσμού και την μικρασιατική καταστροφή κατοικήθηκε κυρίως από Μικρασιάτες. Στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα κατασκευάστηκαν βιοτεχνίες και εργοστάσια στα οποία δούλευαν οι κάτοικοι της, περίοδος που όπως αναφέρουν οι ντόπιοι ήταν η εποχή της ακμής της περιοχής.
Η φάμπρικα Ανωγειαννάκη
Συνεχίζοντας τη βόλτα μας, ξεδιπλώνεται μπροστά μας το «μικρό Τσαρσάκι (η αγορά στην τουρκική γλώσσα)» στην οδό Ντεντιδάκηδων, που υπήρξε μία από τις πρώτες αγορές της πόλης του Ηρακλείου με φούρνους, μπακάλικα, μανάβικα, ραφεία, μαχαιράδικα, στιβανάδικα και πολλά ακόμη μαγαζιά. Φυσικά τίποτα πλέον δεν θυμίζει εκείνη την εποχή.
Το μικρό Τσαρσάκι
Η περιήγηση μας με τον κ. Χούπα είχε επόμενο σταθμό ένα σπίτι στο οποίο κάποτε έμενε ο Νίκος Ξυλούρης και το σπίτι αυτό εξωτερικά κοσμείται από τοιχογραφία του «Αρχάγγελου της Κρήτης». Μάλιστα όπως μας εξήγησε ο κύριος Χούπας η συγκεκριμένη γειτονιά κατοικούνταν συχνά από πολλές οικογένειες από τα Ανώγεια, όπως οι Σκουλάδες και οι Μανουράδες.
Η τοιχογραφία του Ψαρονίκου
Στα δε καφενεία και τις ταβέρνες της Αγίας Τριάδας σύχναζαν και άνθρωποι της «υψηλής κοινωνίας» του Ηρακλείου, όπως γιατροί και δικηγόροι, οι οποίοι ερχόντουσαν να πιουν τον καφέ τους. Υπήρχε μάλιστα το καφενείο του Αϊβαλιώτη, ένα υπέροχο διατηρητέο κτίριο, που αναφέρεται ως το παλιότερο καφενείο του Ηρακλείου, καθώς μαρτυρίες λένε ότι λειτουργούσε και επί Τουρκοκρατίας. Ο κ. Χούπας θυμάται ένα γλέντι με μουσική στην μικρή πλατεία μπροστά από το καφενείο με ζωντανή μουσική και πολύ κόσμο και τον Ψαραντώνη σε μία άκρη να κάθεται μόνος και να απολαμβάνει τη μουσική.
Το πάρκο στην οδό Σκουλά, σημείο συνάντησης των μελών του Περιβαλλοντικού Συλλόγου
Ερχόμενοι στο σήμερα το μεγάλο στοίχημα του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αγίας Τριάδας αλλά και προσωπικά του Συμεών Χούπα είναι η δρομολόγηση του νέου ρυμοτομικού σχεδίου για την περιοχή. Όπως μας είπε ο κ. Χούπας τα νέα είναι ευχάριστα καθώς το νέο σχέδιο έχει την υπογραφή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη από τον περασμένο Οκτώβριο, έχει περάσει όλα τα… γραφειοκρατικά στάδια και αναμένεται να έρθει πολύ σύντομα στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης για την τελική έγκριση και από εκεί και πέρα να πάρει το δρόμο της εφαρμογής (επιτέλους).
Μια τοιχογραφία για το προσφυγικό δράμα από το Φεστιβάλ «Τέχνη καθ΄ οδόν»
Η ενεργοποίηση εθελοντών τόσο ντόπιων όσο και γενικά δημοτών του Ηρακλείου με στόχο να ζωντανέψει η περιοχή έχει πετύχει κάποια μικρά αποτελέσματα. Η Αγία Τριάδα συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα του μεγάλου Φεστιβάλ δρόμου «Τέχνη καθ΄ οδόν» που γίνεται το καλοκαίρι στην πόλη και ήδη οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε αυτό έχουν βάλει τις μικρές και τις μεγάλες τους πινελιές στους τοίχους της περιοχής αναβαθμίζοντας την αισθητικά δίνοντας μια νότα αισιοδοξίας για το μέλλον μιας περιοχής που χρειάζεται μια ώθηση για να αρχίσει να θυμίζει τις παλιές καλές εποχές.
Κι άλλες φωτογραφίες από την περιήγηση μας στην Αγία Τριάδα
Δείτε τη σελίδα του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αγίας Τριάδας για να ενημερωθείτε για τις δράσεις του